ფოსო (მხარე) ლიტერატურა | სანავიგაციო მენიურ
აბაზგიაარგვეთიარტაანიაფხაზეთიაჭარაბაზალეთიბაიდარიბამბაკიბასიანიბორჩალოგაგიგარდაბანიგარეკახეთიგაღმამხარი (კახეთი)გაღმამხარი (ქართლი)გაჩიანიგუდამაყარიგურიაგუჯარეთიდვალეთიდიღმისხევიდმანისხევიეგრისიელისენიერუშეთიერწოერწო-თიანეთივაკეზემო აჭარაზემო ქართლიზენა სოფელიზურტაკეტითაკვერითორთომითორითრიალეთითუშეთიიმერეთიკამბეჩოვანიკანგარიკახეთიკლარჯეთიკოლაკოლბოფორიკუხეთილაზიკალეჩხუმილორემაღრანდვალეთიმაჭახელიმესხეთიმთიულეთიმუხრანიმუხურისინარიმანინიგალიოდიშიოკრიბაპალაკაციოპარხალირაჭასაარიშიანოსაბედიანოსაინგილოსამაჩაბლოსამეგრელოსამურზაყანოსამცხესანიგეთისაჩინოსაჯავახოსვანეთისპერისურებიტაოტაშირიფოსოფშავიფხოვიქართლიქვემო ქართლიქიზიყიქსნისხევიშავშეთიშიდა ქართლიშუასოფელიცხავატიცხრაძმისხევიწანარეთიწებელდაწილკანიწობენიწოფოფორიჭანეთიჭარ-ბელაქანიჭართალიხადახანდოხევიხევსურეთიხერკიხორტევანიხორძენეხორხიხუნანიჯავახეთიჯიქეთიჰერეთი
საქართველოს ისტორიულ-გეოგრაფიული მხარეები
კარწახის ტბისჯავახეთის წყაროსთავისმტკვარიქაჯის ციხეამესხური დავითნის ქრონიკაში„მესხური დავითნის ქრონიკა“
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid blue; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eu003Cimg alt="CEE Spring CEE.xcf" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/100px-CEE_Spring_CEE.xcf.png" decoding="async" width="100" height="65" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/150px-CEE_Spring_CEE.xcf.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/200px-CEE_Spring_CEE.xcf.png 2x" data-file-width="548" data-file-height="356" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eვიკიგაზაფხული 2019u003C/au003E დაიწყო! ჩაერთეთ ვიკიმარათონში და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Eu003Cbr /u003E(კონკურსში მონაწილეობამდე გაეცანით მის u003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019/%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019/წესები"u003Eu003Cbu003Eწესებსu003C/bu003Eu003C/au003E)nu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid red; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98_2019" title="ვიკიპედია:საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსი 2019"u003Eu003Cimg alt="UG-GE Wikipedia contest CBP.png" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/200px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png" decoding="async" width="200" height="81" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/300px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/400px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png 2x" data-file-width="1270" data-file-height="512" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003E1 აპრილიდან - 31 მაისის ჩათვლით ჩაერთეთ u003Cbr /u003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98_2019" title="ვიკიპედია:საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსი 2019"u003Eსაბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსშიu003C/au003E!u003Cbr /u003E შექმენით სტატიები და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Enu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
ფოსო (მხარე)
(გადამისამართდა გვერდიდან ფოსო)
Jump to navigation
Jump to search
ვახუშტის რუკაზე ფოსო წარმოდგენილია ჯავახეთთან ერთად.
ფოსო, ჩუღურეთი — საქართველოს ისტორიულ-გეოგრაფიული მხარე, წარმოადგენდა კარწახის ტბის გარშემო არსებულ ტაფობს. იგი ემიჯნება ჯავახეთის წყალის აუზს და ქმნის დამოუკიდებელ ორგანიზმს. ფოსოში იდგა ჯავახეთის წყაროსთავის ტაძარი, რომელიც აღნიშნული რეგიონის საეპისკოპოსო კათედრას წარმოადგენდა.
ფოსოს ჩრდილოეთიდან საზღვრავდა ჯავახეთი-ფოსოს შორის წყალგამყოფი ზოლი, დასავლეთით მტკვარი, აღმოსავლეთით ყარსის მთები და სამხრეთით კანიონი სადაც ქაჯის ციხეა განთავსებული.
 | „...ხოლო კვალად გოკიისწყლის შესართავის, ჯავახეთის მტკვრის სამჴრით, მაღლა მინდორსა ზედა, მთის ძირად არს ტბა კარწახისა დიდი და აღვსილი თევზითა, უმეტეს კალმახითა, ფრიად გემოიანითა. ამ ტბას მოერთვის წყალი ფოსოსი, რომელი გამოსდის ყარსის მთას, და მოდის ჩრდილოთ კერძოდ. ამ წყალზედ არს, ტბის მჭვრეტი, წყაროსთავს, ეკლესია, ფრიად დიდ-მშვენიერი, გუნბათიანი, რომელი აღაშენა მირდატ გორგასალის ძემან. იჯდა ეპისკოპოსი, მწყემსი მტკვრის აღმოსავლეთისა არტაანითურთ, ვიდრე ყარსის მთადმდე და ხავეთამდე. ამავ წყალზედ არს ფოსო ანუ ჩუღურეთი. ამ ფოსოს აქუს, აღმოსავლით, მთა ნიალისყურისა, სამჴრით — მთა ყარსისა, დასავლით — მთა არტაანისა და მის შორისი, ჩრდილოით მთა ნიალისყურისავე, წყაროსთავის სამჴრით, რომელსა გასჭრის წყალი ფოსოსი. და არს ესე ფოსო უვენახო, უხილო, ვიტარცა ჯავახეთი, ყოვლითა მოსავლით, პირუტყვით და კაცითა.“ |
(ვახუშტი ბატონიშვილი) |
"მესხური დავითნის ქრონიკაში" ფოსო აქტიურ მოქმედებათა ობიექტია: "კოკოლა თავის ძმის-წულსა და ბატონს მანუჩარს შემოჰფიცა, ქაჯის-ციხე უკმოუჭირა, მერმე ფიცი გაუტეხა...", "...გავილაშქრეთ ენკენისთუს ნახევარს და ქაჯის-ციხეს მივადეგით...", " ბატონი მანუჩარ ჯავახეთს წავიდა, ფოსო და ჯავახეთი დაარბივა, და გურჰაქს ქაჯისციხე გაუბარაქიანა...".
როგორც ჩანს ფოსოს პროვინცია ძველად მჭიდროდ ყოფილა დასახლებული, ამჟამად კი რამდენიმე მცირედ დასახლებული სოფელიღა შემორჩა. მის დაცემებზე ცნობებს იძლევა „მესხური დავითნის ქრონიკა“.
ლიტერატურა |
- ვ. ბატონიშვილი, „საქართველოს გეოგრაფია“, ტფ., 1904, გვ. 217
| |||||
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
კატეგორია:
- საქართველოს ისტორიულ-გეოგრაფიული მხარეები
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.108","walltime":"0.135","ppvisitednodes":"value":444,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":29906,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":12349,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":10,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":1,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":1,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 77.348 1 -total"," 91.16% 70.509 1 თარგი:საქართველოს_ისტორიული_მხარეები"," 80.58% 62.328 1 თარგი:ნავდაფა"," 17.01% 13.157 1 თარგი:ფერი"," 9.83% 7.605 1 თარგი:Tnavbar"," 8.49% 6.563 1 თარგი:ციტატა"],"cachereport":"origin":"mw1269","timestamp":"20190412131009","ttl":2592000,"transientcontent":false);mw.config.set("wgBackendResponseTime":115,"wgHostname":"mw1263"););
