აკეთის მაცხოვარი სექციების სია მდებარეობა | ისტორია | ლეგენდა | არქიტექტურა | გალერეა | იხილეთ აგრეთვე | ლიტერატურა | სანავიგაციო მენიუ42°01′00″ ჩ. გ. 42°05′11″ ა. გ. / 42.01667° ჩ. გ. 42.08639° ა. გ. / 42.01667; 42.08639
ლანჩხუთის მუნიციპალიტეტის ტაძრებიგურიის მხარის ხუროთმოძღვრების ძეგლები
ლანჩხუთის მუნიციპალიტეტისქვემო აკეთშისუფსისაცაურასზაქარიასდიმიტრისვიმონბიჭვინთისგიორგი IV გურიელმაქვემო გურიისდევნილითავდგირიძეებიგვარადანთეთროსნისგვარასთავისაბდულ-ბეგ ხიმშიაშვილმადიმიტრი ბაქრაძემთამარ მეფესსაბერძნეთიდანაცანაშიოქონის მონასტერიაკეთშიშემოქმედისაგორისფერდისეკვდერისამრეკლოგველეშაპი
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid blue; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eu003Cimg alt="CEE Spring CEE.xcf" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/100px-CEE_Spring_CEE.xcf.png" decoding="async" width="100" height="65" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/150px-CEE_Spring_CEE.xcf.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/200px-CEE_Spring_CEE.xcf.png 2x" data-file-width="548" data-file-height="356" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eვიკიგაზაფხული 2019u003C/au003E დაიწყო! ჩაერთეთ ვიკიმარათონში და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Eu003Cbr /u003E(კონკურსში მონაწილეობამდე გაეცანით მის u003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019/%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019/წესები"u003Eu003Cbu003Eწესებსu003C/bu003Eu003C/au003E)nu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
აკეთის მაცხოვარი
Jump to navigation
Jump to search
აკეთის მაცხოვარი | |
 | |
ძირითადი ინფორმაცია | |
|---|---|
| გეოგრაფიული კოორდინატები | 42°01′00″ ჩ. გ. 42°05′11″ ა. გ. / 42.01667° ჩ. გ. 42.08639° ა. გ. / 42.01667; 42.08639 |
| რელიგიური კუთვნილება | საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესია |
| ქვეყანა |  საქართველო |
| პროვინცია | გურიის მხარე |
| რაიონი | ლანჩხუთის მუნიციპალიტეტი |
| ადგილმდებარეობა | ქვემო აკეთი |
| ფუნქციური სტატუსი | უმოქმედო |
| მემკვიდრეობითი ადგილმდებარეობა | შემოქმედის ეპარქია |
ხუროთმოძღვრების აღწერა | |
| ხუროთმოძღვრული ტიპი | გუმბათოვანი ეკლესია |
დეტალები | |
აკეთის მაცხოვრის სახელობის ეკლესია — ეკლესია ლანჩხუთის მუნიციპალიტეტის სოფელ ქვემო აკეთში.
სექციების სია
1 მდებარეობა
2 ისტორია
3 ლეგენდა
4 არქიტექტურა
5 გალერეა
6 იხილეთ აგრეთვე
7 ლიტერატურა
მდებარეობა |
ეკლესია მდებარეობს სუფსის მარჯვენა შენაკადის, აცაურას ნაპირას, ოდნავ შემაღლებულ ბაქანზე. შემოვლებული აქვს ქვის გალავანი.
ისტორია |
აკეთის ეკლესია იყო დასავლეთ-საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქ ზაქარიას საკათოლიკოსო სადგომი. ის აფხაზთა კათალიკოსს დიმიტრი და სვიმონ გურიელებმა შესწირეს, რითაც აკეთის მაცხოვარი თავისი ადგილ-მამულებით ბიჭვინთის საპატრიარქო კათედრის საკუთრებაში გადავიდა. ამის შემდეგ აკეთი თავად ართმელაძეების ხელში გადავიდა. 1713 წელს გიორგი IV გურიელმა ის კვლავ აფხაზთა კათალიკოსს შესწირა.
ქვემო გურიის ოსმალეთის იმპერიის მიერ დაპყრობის შემდეგ, 1772-76 წლებში აკეთში დასახლდნენ ქვემო გურიიდან დევნილითავდგირიძეები, რომლებსაც გურიის მთავარმა აკეთი უბოძა. მამუკა თავდგირიძემ, გიორგი თავდგირიძემ და მისმა შვილებმა, როსტომმა, მამუკამ და მაქსიმემ სოფელში, მდინარე სუფსის მარჯვენა ნაპირას ააშენეს სასახლე და აღადგინეს ტაძარი მათ აქ სოფელ გვარადან გადმოიტანეს თეთროსნის ღვთისმშობლისა და მაცხოვრის ხატები, ასევე - გვარასთავის წმინდა გიორგის ხატი. ამ ხატებზე სალოცავად მუსლიმი ქართველებიც დადიოდნენ.
1784 წელს აკეთი დალაშქრა აბდულ-ბეგ ხიმშიაშვილმა. ამ ლაშქრობის დროს დაზიანდა კედლები და გუმბათი, თუმცა გადარჩა განძეულობა, რადგან ის დამალული იყო. აკეთის ეკლესია XIX საუკუნეში განაახლა გიორგი თავდგირიძემ. ეკლესია მოხატული იყო, მაგრამ XIX საუკუნეში რუს მღვდლებს კირით შეუთეთრებიათ. დიმიტრი ბაქრაძემ, რომელიც გურიის სოფლებში მოგზაურობდა, მხოლოდ გუბათზე შემორჩენილი ფრესკების ნახვა მოახერხა. ეკლესია გაძარცვეს 1853, 1859 და 1873 წლებში. ბოლო ძარცვისას გამტაცებლებს წაასწრეს და ნივთები დაატოვებინეს. XX საუკუნის 50-იან წლებში გუმბათს საყრდენები გამოეცალა და ჩამოინგრა. 1986 წელს საქართველოს ძეგლთა დაცვის სამსახურმა მიიღო ეკლესიის რესტავრაციის გადაწყვეტილება, გაიწმინდა ნაგებობა, გადაეწყო და დახარისხდა ქვები, მოიხსნა ზედმეტი მიწა, მაგრამ 90-იან წლებში სამუშაოები შეწყდა. ეკლესიის რეკონსტრუქცია მოხდა 2010-იან წლებში.
ლეგენდა |
ხალხური ზეპირგადმოცემის მიხედვით თამარ მეფეს საბერძნეთიდან დაუბარებია ოსტატები, რომლებსაც მიუღიათ ბრძანება ორი ეკლესიის აშენების შესახებ. ერთი უნდა აეშენებინათ სოფელ აცანაში (ოქონის მონასტერი) და მეორე სოფელ აკეთში. ამის შემდეგ ოსტატი შესდგომია აცანის ეკლესიის აშენებას, ხოლო აკეთის ეკლესიის აშენება კი მიუნდვია თავისი შეგირდისათვის. მეფის დანიშნულს ხალხს შეგირდის ნამუშევარი მოსწონებიათ, და შეგირდსვე მიუღია მეფის საჩუქარი. ეს სწყენია ოსტატს და საბერძნეთში დაბრუნების შემდეგ შეგირდისთვის მარჯვენა ხელი მოუჭრია. აღსანიშნავია, რომ ასეთივე ლეგენდა არსებობს შემოქმედისა და გორისფერდის ეკლესიებთან დაკავშირებით.
არქიტექტურა |
ეკლესია ჯვრის ფორმისაა და სამწახნაგოვანი საკურთხეველი აქვს. ჰქონდა რვაწახნაგოვანი გუმბათი, რომელშიც დატანებული იყო რვა ვიწრო სარკმელი. ჩრდილოეთიდან მიშენებული აქვს ეკვდერი და ნაგებია ტლანქად გათლილი ქვით.
ამჟამად შემორჩენილია მხოლოდ კედლები თავისი შესასვლელებით და სამრეკლო, რომელიც ეკლესიის კედელზეა დაშენებული, კიბე შიგნიდან ადის. ჩრდილოეთის შესასვლელ კარზე არის ორნამენტებიანი რელიეფი, რომელზეც გამოსახულია ორი გველეშაპი.
ეკლესიის იატაკი ფილაქნის იყო, კანკელი კი ქვის, ჩუქურთმიანი. სამხრეთის კარიბჭესთან იატაკის ქვაზე ნაპოვნია წარწერა: „... აშენდა მეფობასა შინა... ბრძანებითა მისისა... ჩრ... წელს”. ჩრდილოეთის კარიბჭესთან იატაკზე კი ნაპოვნია ბერძნული წარწერა.
ეკლესიაში შემორჩენილი იყო ვერცხლის ჯვარი, რომლის წარწერა იხსენიებდა იესე მანველიშვილს და მის მეუღლეს, მარეხ მაჭუტაძეს. ასევე შემორჩენილი იყო წმინდა გიორგის ხატი, რომლის წარწერაში მოხსენიებული იყო მირზაბეგ თავდგირიძე.
ეკლესიაში დაკრძალულია ტაძრის აღმდგენელი გიორგი თავდგირიძე მეუღლითურთ.
გალერეა |
ეკლესია რეკონსტრუქციამდე
ჩრდილოეთის ფასადი
ძველი საფლავი ეკლესიის ეზოში
იხილეთ აგრეთვე |
- აკეთის წმინდა გიორგის ეკლესია
ლიტერატურა |
თეა ქართველიშვილი, „გურიის საეპისკოპოსოები“ გვ. 79-80 — თბილისი, „არტანუჯი", ISBN 99940-11-89-8 2006 წ.
დიმიტრი ბაქრაძე, „არქეოლოგიური მოგზაურობა გურიასა და აჭარაში“, გვ.203-205 — ბათუმი, „საბჭოთა აჭარა“, 1987 წ.
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
კატეგორია:
- ლანჩხუთის მუნიციპალიტეტის ტაძრები
- გურიის მხარის ხუროთმოძღვრების ძეგლები
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.112","walltime":"0.191","ppvisitednodes":"value":1170,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":19592,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":7863,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":15,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":1,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":3597,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 151.220 1 -total"," 71.63% 108.322 1 თარგი:ინფოდაფა_ტაძარი"," 20.48% 30.975 1 თარგი:პოზრუკა2"," 17.78% 26.884 1 თარგი:პოზრუკა+2"," 14.59% 22.069 1 თარგი:Coord"," 13.64% 20.619 1 თარგი:GEO"," 11.56% 17.480 1 თარგი:Country"," 11.55% 17.463 1 თარგი:პოზრუკა~3"," 9.14% 13.816 1 თარგი:Country_flagcountry"," 9.09% 13.752 1 თარგი:Commonscat"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.005","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":656401,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1243","timestamp":"20190329181546","ttl":2592000,"transientcontent":false);mw.config.set("wgBackendResponseTime":133,"wgHostname":"mw1325"););
