5 ოქტომბერი — გრიგორიანული კალენდრის 278-ე დღე (ნაკიან წლებში – 279-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 87 დღე.

დღის მოვლენები |

• 
  1582 : გრიგორიანული კალენდრის შემოღების გამო ეს დღე არ არსებობს ამ წელს იტალიაში, პოლონეთში, პორტუგალიასა და ესპანეთში.


• 
  1665 : კიელის უნივერსიტეტი დაარსდა.


• 
  1789 : საფრანგეთის რევოლუცია - პარიზელი ქალები ვერსალისკენ მიემართებიან ლუი XVI-სთვის წინააღმდეგობის გასაწევად, ამ უკანასკნელის მიერ ფეოდალიზმის გაუქმების დადგენილების უარყოფის გამო.


• 
  1793 : საფრანგეთის კონვენტმა მოქმედებაში შემოიღო რევოლუციური კალენდარი, სადაც პირველი წელი იწყებოდა რესპუბლიკის რევოლუციის პირველი დღიდან - 1792 წ. 22 სექტემბერს. წელი 12 თვისაგან შედგებოდა 30 დღე თითოში. დარჩენილი 5 (6) დღე დღესასწაულად გამოცხადდა.


• 
  1795 : ნაპოლეონმა როიალისტების ვანდემიერის ბუნტის ლიკვიდირება მოახდინა.


• 
  1864 : ინდოეთის ქალაქი კალკუტა თითქმის მთლიანად დაინგრა ციკლონის გამო; 60.000 ადამიანი დაიღუპა.


• 
  1908 : პრინცი ფერდინანდ I ბულგარეთს დამოუკიდებლად აცხადებს, საკუთარ თავს კი - ბულგარეთის მეფედ.


• 
  1910 : პორტუგალიაში გაუქმდა მონარქია და რესპუბლიკა გამოცხადდა.


• 
  1915 : პირველ მსოფლიო ომში ჩაერთო ბულგარეთი.


• 
  1921 : ლონდონში დაარსდა საერთაშორისო პენ-კლუბი, ≈ მწერალთა საზოგადოება.


• 
  1925 : აშშ-ში გამოვიდა ერნესტ ჰემინგუეის პირველი წიგნი.


• 
  1945 : ჰოლივუდის შავი პარასკევი - ჰოლივუდის სცენურ დეკორატორთა ექვსთვიანი გაფიცვა სისხლიან აურზაურში გადაიზარდა უორნერ ბრაზერსის სტუდიასთან.


• 
  1947 : პირველი სატელევიზიო გამოსვლა თეთრი სახლიდან გააკეთა აშშ-ის პრეზიდენტმა ჰარი ტრუმენმა.


• 
  1962 : The Beatles-მა ბრიტანეთში გამოუშვა პირველი სინგლი „Love Me Do“.


• 
  1970 : ეგვიპტის გარდაცვლილი პრეზიდენტის, ნასერის, ნაცვლად პრეზიდენტად არჩეული იქნა მისი ახლო თანამებრძოლი ანვარ სადათი.


• 
  1986 : ბრიტანეთის გაზეთმა „სანდეი თაიმზმა“ გამოააშკარავა ისრაელის საიდუმლო ბირთვული იარაღი.


• 
  1991 : ლინუქსის პირველი ოფიციალური ვერსია 0.02 გამოვიდა.


• 
  2000 : ბელგრადში გამართული მასობრივი დემონსტრაციების შედეგად გადადგა სერბეთის პრეზიდენტი სლობოდან მილოშევიჩი. ამ დემონსტრაციებს ხშირად ბულდოზერის რევოლუციას უწოდებენ.


• 
  2003 : აჰმად კადიროვი აირჩა ჩეჩნეთის პრეზიდენტად.


• 
  2009 : ელისაბედ ბლეკბერნი, კეროლ გრაიდერი და ჯეკ შოსტაკი ფიზიოლოგიისა და მედიცინის დარგში ნობელის პრემიის ლაურეატები გახდნენ მათი აღმოჩენისთვის ქრომოსომების დაცვის სისტემაზე ტელომერებითა და ფერმენტი ტელომარაზით.


• 
  2010 : რუსი ფიზიკოსები ანდრე გეიმი და კონსტანტინ ნოვოსელოვი ნახშირბადის კვლევისას გაკეთებული აღმოჩენებისთავის ფიზიკის დარგში ნობელის პრემიის ლაურეატები გახდნენ.


• 
  2011 :
  
  • 
    ნობელის პრემიის ლაურეატები ფიზიკაში ამერიკელები საულ პერლმუტერი, ადამ რისი და ბრაიან შმიდტი გახდნენ.
  
  
  • 
    ნობელის პრემიის ლაურეატი ქიმიაში გახდა დანიელ შეხტმანი, ისრაელი.
  
  
  • 
    Apple-ის თანადამფუძნებელი სტივ ჯობსი გარდაიცვალა 56 წლის ასაკში.
  
  


• 
  2015 : უილიამ კემპბელი, სატოსი ომურა და ტუ იუიუ მედიცინის დარგში ნობელის პრემიის ლაურეატები გახდნენ.


• 
  2016 : ანტონიუ გუტერეში გაეროს გენერალურ მდივნად აირჩიეს.


• 
  2017 :
  
  • 
    ნობელის პრემიის ლაურეატი ლიტერატურის დარგში იაპონური წარმოშობის ბრიტანელი მწერალი კაზუო იშიგურო გახდა.
  
  
  • 
    ვლადიმერ აფხაზავა მასწავლებლის ეროვნული ჯილდოს პირველი მფლობელი გახდა.
  
  


• 
  2018 : კონგოელი დენი მუკვეგე და ერაყელი ნადია მურადი მშვიდობის დარგში ნობელის პრემიის ლაურეატები გახდნენ.

ამ დღეს დაბადებულნი |

XIX საუკუნემდე |

• 
  1712 : გუარდი, ფრანჩესკო — იტალიელი მხატვარი


• 
  1713 : დიდრო, დენი — ფრანგი ენციკლოპედისტი და ფილოსოფოსი


• 
  1781 : ბოლცანო, ბერნარდ — ჩეხი მათემატიკოსი, ლოგიკოსი, ფილოსოფოსი და თეოლოგი

XIX საუკუნე |

• 
  1864 : ლიუმიერი, ლუი ჟან — კინემატოგრაფის გამომგონებელი


• 
  1879 : როუსი, ფრენსის პეიტონი — ამერიკელი პათოლოგი, 1966 წ. ნობელის პრემიის ლაურეატი ფიზიოლოგიისა და მედიცინის დარგში ონკოგენური ვირუსების აღმოჩენისთვის.


• 
  1882 : გოდარდი, რობერტ — ამერიკელი მეცნიერი - რაკეტამშენებლობის პიონერი. 1926 წლის მარტში წრმატებულად გაუშვა პირველი რაკეტა თხევად საწვავზე


• 
  1890 : ედშმიდი, კაზიმირ — გერმანელი მწერალი, ექსპრეციონიზმის ერთ-ერთი ლიდერი.

XX საუკუნე |

1901–1950 |

• 
  1902 : რეი კროკი — ამერიკელი რესტორატორი, McDonald′s-ის ქსელის შემქმნელი.


• 
  1907 : რაგნარ ნურკსე — ესტონელი ეკონომისტი.


• 
  1908 : ჟაროკოვი, ტაირ — ყაზახი პოეტი


• 
  1930 : ჩესტერ არტური — აშშ-ს პოლიტიკოსი


• 
  1936 : ჰაველი, ვაცლავ — ჩეხოსლოვაკიისა (1989-1992) და ჩეხეთის (1993-2003) პრეზიდენტი


• 
  1938 : ჯო დასენი — ფრანგი მომღერალი

1951–2000 |

• 
  1975 : კეიტ უინსლეტი — ბრიტანელი მსახიობი

XXI საუკუნე |

ამ დღეს გარდაცვლილნი |

XIX საუკუნემდე |

• 
  578 : იუსტინე II — ბიზანტიის იმპერატორი


• 
  1056 : ჰაინრიხ III — გერმანიის მეფე (დ.1017)


• 
  1214 : ალფონსო VIII — კასტილიის მეფე


• 
  1285 : ფილიპ III — საფრანგეთის მეფე (დ.1245)


• 
  1714 : კაიბარა ეკიკენი — იაპონელი ფილოსოფოსი


• 
  1763 : ავგუსტ III — პოლონეთის მეფე და ზახსენის კურფურსტი


• 
  1791 : პოტიომკინი, გრიგოლ — რუსი სახელმწიფო მოღვაწე

XIX საუკუნე |

• 
  1805 : კორნუოლისი, ჩარლზ — ინგლისელი სამხედრო და სახელმწიფო მოღვაწე


• 
  1871 : აფანასიევი, ალექსანდრე — რუსი ისტორიკოსი, ლიტერატურათმცოდნე, ფოლკლორისტი


• 
  1880 : ჟაკ ოფენბახი — ფრანგი კომპოზიტორი, კლასიკური ოპერეტის ჟანრის შემქმნელი.

XX საუკუნე |

1901–1950 |

• 
  1918 : გაროსი, როლან — ფრანგი მფრინავი, პირველმა გადაფრინა ხმელთაშუა ზღვა, მისი სახელისაა ჩოგბურთის კორტი სტადიონი პარიზში.

1951–2000 |

• 
  1989 : გრიგულისი, არვიდს — ლატვიის სახალხო მწერალი, ლატვიის მეცნიერებათა აკადემიის აკადემიკოსი.

XXI საუკუნე |

• 
  2004 : უილკინსი, მორის ჰიუ — ინგლისელი ბიოფიზიკოსი, 1962 წ. ნობელის პრემიის ლაურეატი ფიზიოლოგიისა და მედიცინის დარგში.


• 
  2011 : სტივ ჯობსი — ამერიკელი გამომგონებელი. ეფლის თანადამფუძნებელი

დღესასწაულები |

• 
  მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:
  
  • იონა წინასწარმეტყველი
  
  
  • ფოკა სინოპელი
  
  
  • იონა ხუცესი
  
  
  • ფოკა მემტილე
  
  
  • მართალი პეტრე
  
  
  • კოზმა ზოგრაფელი
  
  

• აგრეთვე:
  
  • 
    პორტუგალია : რესპუბლიკის დღე
  
  
  • მსოფლიო მასწავლებელთა დღე
  
  

იხილეთ აგრეთვე |

სხვა თვეები:

იანვარი თებერვალი მარტი აპრილი მაისი ივნისი ივლისი აგვისტო სექტემბერი ოქტომბერი ნოემბერი დეკემბერი