კავკასიური ენები სექციების სია ენობრივი ჯგუფები | ლიტერატურა | რესურსები ინტერნეტში | სქოლიო | სანავიგაციო მენიუTITUS-ის ენათა რუკააშშ-ის ცსბ-ს ეთნოლინგვისტური რუკამეთიუ დრაერის ლინგვისტური რუკაწითელი წიგნის რუსეთის იმპერიის ხალხთა კავკასიის განყოფილებაიბერიულ-კავკასიური კავშირები ტიპოლოგიურ პერსპექტივაშია. ჩიქობავს ლინგვისტიკის ინსტიტუტი, საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიაკავკასიურ ენათა ატლასი (იური კორიაკოვის მიერ)
კავკასიური ენები
არნოლდ ჩიქობავა
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid blue; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eu003Cimg alt="CEE Spring CEE.xcf" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/100px-CEE_Spring_CEE.xcf.png" decoding="async" width="100" height="65" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/150px-CEE_Spring_CEE.xcf.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/200px-CEE_Spring_CEE.xcf.png 2x" data-file-width="548" data-file-height="356" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eვიკიგაზაფხული 2019u003C/au003E დაიწყო! ჩაერთეთ ვიკიმარათონში და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Eu003Cbr /u003E(კონკურსში მონაწილეობამდე გაეცანით მის u003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019/%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019/წესები"u003Eu003Cbu003Eწესებსu003C/bu003Eu003C/au003E)nu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid red; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98_2019" title="ვიკიპედია:საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსი 2019"u003Eu003Cimg alt="UG-GE Wikipedia contest CBP.png" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/200px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png" decoding="async" width="200" height="81" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/300px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/400px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png 2x" data-file-width="1270" data-file-height="512" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003E1 აპრილიდან - 31 მაისის ჩათვლით ჩაერთეთ u003Cbr /u003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98_2019" title="ვიკიპედია:საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსი 2019"u003Eსაბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსშიu003C/au003E!u003Cbr /u003E შემქნით სტატიები და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Enu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
კავკასიური ენები
Jump to navigation
Jump to search
კავკასიური ენები, იბერიულ-კავკასიური ენები[1] — კავკასიის რეგიონში მცხოვრები აბორიგენული მოსახლეობის (დაახლ. 7.000.000 ადამიანი) სასაუბრო ენა. ლინგვისტური კვლევების კლასიფიკაციით ეს ენები ერთიანდებიან რამდენიმე ენათა ჯგუფში, რომელთაც გააჩნიათ გარკვეული ლინგვისტური მსგავსებები. კავკასიურ ენებს რეგიონს გარეთ მონათესავე წევრი არ გააჩნია. ქართველი ლინგვისტი არნოლდ ჩიქობავა ამ ენებს იბერიულ-კავკასიურ ენებში აერთიანებს, შედეგად ქართული კავკასიოლოგიური სკოლა, კავკასიური ენების აღსანიშნავად იყენებს ტერმინს: იბერიულ-კავკასიური ენები.
სექციების სია
1 ენობრივი ჯგუფები
2 ლიტერატურა
3 რესურსები ინტერნეტში
4 სქოლიო
ენობრივი ჯგუფები |
კავკასიური ენები იყოფა ოთხ ენობრივ ჯგუფად, მრავალრიცხოვანი ქვე-ჯგუფებით. ეს ენებია:
ქართველური ენები
ქართული (4.100.000)
სვანური (43.000)- ზანური ენები
ლაზური (250.000)
მეგრული (500.000)
აფხაზურ-ადიღური ენები
აფხაზურ-აბაზური ენები
აფხაზური (აბჟუური დ. • ბზიფური დ.)
აბაზური (აშხარული დ. • ტაპანთური დ.)
ჩერქეზული ენები
ადიღეური (აბაძეხური დ. • ბჟედუღური დ. • თემირგოული დ. • შაფსუღური დ. • ჭემგუური დ.)
ყაბარდოული (ბესლანური დ. • დიდყაბარდოული დ. • მოზდოკური დ.)
უბიხური (მკვდარი)
ნახურ-დაღესტნური ენები
ნახური ენები (აჴიური დ., ბარის დ., ინგუშური დ., ქისტური დ., შაროული დ., ჭებერლოური დ.)
ბაცბური (3.000)
ვაინახური ენები
ჩეჩნური (604.655)
ინგუშური (153.483)
დაღესტნური ენები
ხუნძურ-ანდიურ-დიდოური ენები
ხუნძური (385.043)
ანდიური ენები
ანდიური (9.000)
ბოთლიხური (3.000)
ღოდობერიული (2.500)
კარატაული (5.000)
ახვახური (5.000)
ბაგვალალური (4.000)
ტინდიური (5.000)
ჭამალალური (4.000)
- დიდოურ-ჰინუხური ენები
დიდოური (ქიდიროულ-ასახური დ. • საგადიური დ. • ჰინუხური დ.)
ხვარშიული (ხვარშიული დ. • ინხოყვარული დ.)
ბეჟიტური (ბეჟიტურ-ჰუნზიბური) (ბეჟიტური დ. [ტლადალური კ. • ხაშარხოტული კ. • ბეჟტური კ.] ჰუნზიბური დ. [ღარბუთლურ-ნაჰადური თ. • ჰუნზიბური თ.])
- ლაკურ-დარგუული ენები
ლაკური (82.010)
დარგუული (227.302)
ლეზგიურ-ალბანური ენები
ლეზგიური ენები
ხინალუღური (1.000)
არჩიბული (1.000)
თაბასარანული (54.574)
აღულური (8.782)
რუთულური (11.933)
წახური (10.719)
ბუდუხური (1.000)
უდიური (4.000)
ლეზგიური (304.087)
კრიწული (6.000)
ლიტერატურა |
- Коряков Ю.Б. Атлас кавказских языков. Москва, 2006
რესურსები ინტერნეტში |
- TITUS-ის ენათა რუკა
- აშშ-ის ცსბ-ს ეთნოლინგვისტური რუკა
- მეთიუ დრაერის ლინგვისტური რუკა
- წითელი წიგნის რუსეთის იმპერიის ხალხთა კავკასიის განყოფილება
იბერიულ-კავკასიური კავშირები ტიპოლოგიურ პერსპექტივაში — ბასკთა, ქართველთა და სხვა ერგატიულ ენათა ღრმა ლინგვისტური ანალიზი.- ა. ჩიქობავს ლინგვისტიკის ინსტიტუტი, საქართველოს მეცნიერებათა აკადემია
- კავკასიურ ენათა ატლასი (იური კორიაკოვის მიერ)
სქოლიო |
↑ მ. ქურდიანი, „იბერიულ-კავკასიური ენათმეცნიერების საფუძვლები“, თსუ, 2007
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
კატეგორია:
- კავკასიური ენები
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.052","walltime":"0.073","ppvisitednodes":"value":147,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":566,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":182,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":7,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":0,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":427,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 30.192 1 თარგი:სქოლიო","100.00% 30.192 1 -total"," 14.64% 4.420 1 თარგი:Main_other"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.003","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":535467,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1320","timestamp":"20190406141932","ttl":2592000,"transientcontent":false);mw.config.set("wgBackendResponseTime":122,"wgHostname":"mw1273"););