چونواں مضمون

قازان اپنے عروج ویلے

خانان قازان جاں قازان خانیت (تاتاری بولی تے ترکی بولی چ: قازان خانلیغی ؛ روسی بولی چ : کازانسکوئے خانستوا) گھبلے زمانےآں دی اک تاتاری ریاست سی جہڑی ایتھے واقع پرانی ریاست وولگا بلغاریہ دے علاقےآں تے 1438ء توں 1552ء تک موجود رہی ۔ اس خانان دے علاقے اج دے روس دیاں ریاستاں تاتارستان ، ماری ایل ، چوواشیا ، موردوویا دے سارے تے ادمرتیا تے باشکیرستان (باشکوتوستان) دے کجھ حصےآں تے مشتمل سن ۔ اسدا راجگڑھ قازان شہر سی ۔

غیاث الدین خان نے طلائی اردو دیاں مشکلاں تے مسئلےآں توں فیدہ چکدے ہوئے 1420ء دے دہاکے چ خود نوں قازان الس آزاد حکمران بنا ليا ۔ نتیجے چ طلائی اردو دے سابق خان الغ محمد نے قازان اتے مل مار لیا تے طلائی اردو سلطنت نوں توڑدے ہوئےآں ، اپنی خود دی وکھری قازان خانیت قائم کر لئی ۔

خانان قازان دے علاقے ، مسلمان بلغاراں دی آبادی دے علاقے بلغار ، چوکاتاو ، قازان تے قاشان راجواڑا تے دوجے علاقے جہڑے وولگا بلغاریہ نال تعلق رکھدے سن تے مشتمل سن ۔ دریائے وولگا ، دریائے کاما تے دریائے وئیاتکا خانان دے تن وڈے دریا تے آبی تجارتی رستے سن ۔ آبادی اکثریت قازان تاتار (مسلمان بلغار جنہاں نے تاتاری بولی اپنا لئی سی) سی ۔ اینہاں دی شناخت تاتاراں تک محدود نئیں سی ، بوہت سارے اپنے آپ نوں صرف مسلمان یاں "قازان دے لوک " دی شناخت دیندے سن ۔ خانان دا ریاستی مذہت اسلام سی ۔۔۔۔۔

سارا پڑھن لئی ایتھے کلک کرو۔۔۔

اج کل دیاں خبراں

• 21 اپریل، سری لنکا وچ گرجا گھراں تے ہوٹلاں وچ ایسٹر دے دن کئی دھماکیاں وچ 290 افراد ہلاک تے کئی سو زخمی ہو گئے۔


• 15 اپریل، پیرس وچ 800 سال پرانے نوٹرے ڈیم چرچ وچ اگ لگ گئی (تصویر)۔


• 12 اپریل، پاکستان دے شہر کوئٹہ وچ خودکش دھماکے وج 21 افراد ہلاک تے 48 توں ودھ زخمی۔


• 10اپریل، سوڈان دے 35 سال تک صدر رہن والے عمر البشیر دی حکومت دا تحتہ الٹ دتا گیا ۔


• 31 مارچ، زوزانا چاپوتووا (تصویر) سلوواکیہ دی پہلی خاتون تے ہن تک دی کم عمر ترین صدر منتخب۔


• 26 مارچ، ٹیکسی سروس اوبر نے حریف کمپنی کریم نوں خرید لیا، معاہدہ 3.1 ارب ڈالر وچ طے پایا، دوناں کمپنیاں نے مشترکہ اعلان کر دتا۔


• 23 مارچ، مالی وچ حملے وچ 160 فولانی چرواہے ہلاک۔


• 23 مارچ، شامی جمہوری افواج تے امریکی قیادتی اشتراک نے شام وچ دولت اسلامیہ دے آخری گڑھ باغوز فوقانی تے فتح حاصل کر کے اس دی خلافت دا خاتمہ کر دتا۔


• 20 مارچ، قازقستان دے 29 سال صدر رہنے دے بعد نورسلطان نظربایف نے استعفی دے دتا تے قاسم جومارت توکائیف نوں عبوری صدر دے طور تے نامزد کیتا۔


• 15 مارچ، نیوزی لینڈ دے شہر کرائسٹ چرچ وچ مسجد النور (تصویر) تے لِن ووڈ اسلامک سینٹر اُتے دہشت گرد حملے وچ 50 افراد ہلاک تے 50 زخمی ہوئے۔


• 27 فروری، محمدو بوحاری دوبارہ نائیجیریا دے صدر منتخب ہوگئے۔

جاری

حالیہ موتاں:

• 
  18 اپریل جمیل جالبی، پاکستانی ادیب


• 
  13 اپریل پال گرینگارڈ، امریکی عصبی سائنس دان


• 
  6 اپریل ڈیوڈ جے۔ تھولیس، برطانوی حیاتیات دان


• 
  5 اپریل سڈنی برینر، جنوبی افریقی طبیعیات دان

پنجابی بولی

• 
  پنجابی پاکستان چ بولن چ پہلے نمبر تے اے۔


• 
  پنجابی برطانیہ چ بولن چ انگریزی مگروں دوجے نمبر تے اے۔


• 
  پنجابی دکھنی ایشیاء چ بولن چ ہندی، بنگالی مگروں تیجے نمبر تے اے۔


• 
  پنجابی کینیڈا چ بولن چ چوتھے نمبر تے اے۔


• 
  پنجابی بولن والیاں دا سب توں وڈا شہر لہور اے۔


• 
  پنجابی چ سب توں بوہتی چھپن والی کتاب میلہ اکھیاں دا اے۔


• 
  پنجابی دا پہلا وڈا انسائیکلوپیڈیا پنجابی وکیپیڈیا اے۔


• دنیا دی سبتوں پہلی گرائمر اشٹادھیایی پنجاب وچ لکھی گئی ۔


• پنجابی دا سبتوں پہلا اخبار ہندو پرکاش 1873 وچ امرتسر توں شروع ہویا ۔


• 
  شاہمکھی لپی وچ سبتوں پہلا اخبار امرت پترکا 1896 وچ جاری ہویا۔

تسیں جاندے او

• ...جے محمدﷺ دنیا دا سبھ توں ودھ ورتیا جان والا ناں اے۔


• … جے فرڈیننڈ میگلان نے پہلی بار کرہ ارض دا بحری چکر مکمل کرن دی کوشش کیتی، پر اوہ فلپائن دے لاگے مر گیا تاں اس دے جہاز اُپر موجود اک دوسرے مہم جو خوان سباسٹین ایلکانو نے اس بیڑے دی اگوائی کیتی تے اینج اوہ پہلا شخص بن گیا جس دی سرکردگی چ انسان نے زمین دے دوالے پہلا بحری سفر مکمل کیتا۔


• ۔۔۔جے سکندر یونانی پنجاب توں سب توں سوہنی سغات را طوطا لے کے گیا سی؟


• ۔۔۔جے مکھی چڑی دنیا دا سب توں نکا پنچھی اے؟


• ۔۔۔جے ایرخ ہارٹمان اک جرمن پائلٹ نے سب توں ود ہوائی جہاڑ ڈیگے ؟

• ۔۔۔ جے سب توں وڈی اسلامی سلطنت ہشام بن عبدالملک (691 - 743) اموی خلیفہ دے ویلے سی ؟


• ۔۔۔ جے ریفلیزیا سب توں وڈا پھل اے ؟


• ۔۔۔جے اسمان تے رات نوں چن مگروں سب توں ود لشکن والی شے وینس پاندھی اے؟


• ۔۔۔ جے میرانجانی ضلع ایبٹ آباد دا سب توں اچا پہاڑ اے؟


• ...جے ہمنگ برڈ پچھلے پاسے وی اُڈ سکدا اے۔
  


• ...جے بدل دن دے مقابلے رات نوں زیادہ اچے اُڈدے ہن
  


• ...جے انگریزی بولی دا سبھ تو پرانا شبد town اے۔
  


• ...جے عورتاں دے دل دی دھڑکن مرداں دی دھڑکن نالوں زیادہ ہندی اے۔
  


• ...جے انگریزی دے شبد 'assassination' اتے 'bump' ولیئم شیکسپیئر دی دین ہن۔
  


• ...جے پہلی انگریزی دی ڈکشنری 1755 وچ لکھی گ‏ی سی۔
  


• ...جے انتونوف An-225 دنیا دا سبھ تو وڈا مال بردار ہوائی جہاز اے۔
  


• ...جے ہگھیس ایچ-4 , سبھ توں وڈا ہوائی جہاز صرف اک وار ہی اُڈیا سی۔
  


• ...جے جمیکا وچّ 120 دریا ہن۔
  


• ...جے انسانی دل اک دن وچّ 1,00,000 وار دھڑکدا اے۔
  


• ...جے انسان دے خون دی اک بوند وچّ 250 ارب سیل(خلیئے) ہندے ہن۔
  


• ...جے Dreamt انگریزی دا اکو-اک شبد ہے، جو 'mt' نال ختم ہندا اے۔


• ...جے چوہا، اوٹھ توں وی زیادہ دیر پانی بناں رہِ سکدا اے۔


• ...جے ساڈے دماغ دا کھبا حصہ ساڈے جسم دے سجے حصے نوں، اتے دماغ دا سجا حصہ جسم دے کھبے حصے نوں کنٹرول کردا اے۔


• ...جے اٹلی دے قومی جھنڈے دا ڈزائن نپولیئن نے تیار کیتا سی۔

مڈھلی سائنس
فلكیات · بیالوجی · زمین دی سائنس · جیومیٹری · سٹیٹ · جیون پڑھت · فزکس · ریاضی · کیمسٹری · جغرافیہ

جانکاری سائنس
کمیونیکیشن · اکنامکس · دوائی · کمپیوٹر· قنون· ٹیکنالوجی · وائی بیجی · انجینرنگ

ادب
ساہت · آثار قدیمہ · تريخ · اسلام دی تریخ· مذاہب تے عقیدے· نفسیات · بولیاں · سماج · فلاسفی

سوہنے کم
معماری · ناچ· کھیڈ· پینٹنگ · ساہت · موسیقی · فلم