ბოსნია და ჰერცეგოვინა სექციების სია სახელწოდება | ისტორია | გეოგრაფია | სახელმწიფო | ადმინისტრაციული დაყოფა | დემოგრაფია | ეკონომიკა | მემკვიდრეობა | რესურსები ინტერნეტში | სქოლიო | სანავიგაციო მენიუ43°52′ ჩ. გ. 18°25′ ა. გ. / 43.867° ჩ. გ. 18.417° ა. გ. / 43.867; 18.417ბოსნია და ჰერცეგოვინაბოსნია და ჰერცეგოვინაბოსნია და ჰერცეგოვინას ტრადიციული მუსიკაბოსნია და ჰერცეგოვინას სამზარეულოAbout BiHBosnian Statistics AgencyBosnia and HerzegovinaHuman Development Report 2011Field Listing – Coastlineრ
გასაახლებელი ინფოდაფაბოსნია და ჰერცეგოვინაევროპის ქვეყნებისლავური ქვეყნებიგაეროს წევრი სახელმწიფოები
ბოსნიურადხორვატულადსერბულადსამხრეთ ევროპაშიბალკანეთის ნახევარკუნძულზესარაევოხორვატიასერბეთიმონტენეგროხმელეთით გარშემორტყმული ქვეყანაანეუმისადრიატიკის ზღვაზეხმელთაშუა ზღვის ჰავა1945იუგოსლავიის ფედერაციაში199019911992ევროკავშირმააშშგაეროს1997სერბიამონტენეგროხორვატია
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid blue; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eu003Cimg alt="CEE Spring CEE.xcf" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/100px-CEE_Spring_CEE.xcf.png" decoding="async" width="100" height="65" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/150px-CEE_Spring_CEE.xcf.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/200px-CEE_Spring_CEE.xcf.png 2x" data-file-width="548" data-file-height="356" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eვიკიგაზაფხული 2019u003C/au003E დაიწყო! ჩაერთეთ ვიკიმარათონში და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Eu003Cbr /u003E(კონკურსში მონაწილეობამდე გაეცანით მის u003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019/%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019/წესები"u003Eu003Cbu003Eწესებსu003C/bu003Eu003C/au003E)nu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid red; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98_2019" title="ვიკიპედია:საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსი 2019"u003Eu003Cimg alt="UG-GE Wikipedia contest CBP.png" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/200px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png" decoding="async" width="200" height="81" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/300px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/400px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png 2x" data-file-width="1270" data-file-height="512" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003E1 აპრილიდან - 31 მაისის ჩათვლით ჩაერთეთ u003Cbr /u003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98_2019" title="ვიკიპედია:საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსი 2019"u003Eსაბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსშიu003C/au003E!u003Cbr /u003E შექმენით სტატიები და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Enu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
ბოსნია და ჰერცეგოვინა
Jump to navigation
Jump to search
ბოსნია და ჰერცეგოვინა Bosna i Hercegovina Босна и Херцеговина ბოსნია და ჰერცეგოვინა | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||
ჰიმნი: Intermeco | ||||||
 | ||||||
დედაქალაქი (და უდიდესი ქალაქი) | სარაევო 43°52′ ჩ. გ. 18°25′ ა. გ. / 43.867° ჩ. გ. 18.417° ა. გ. / 43.867; 18.417 | |||||
| ოფიციალური ენა | ბოსნიური, სერბული, ხორვატული[1] | |||||
| მთავრობა | ფედერაციული რესპუბლიკა | |||||
| - | მინისტრთა საბჭოს თავმჯდომარე | ბარიკ იზეტბეგოვიჩი | ||||
| - | საპრეზიდენტო საბჭოს წევრები | ბარიკ იზეტბეგოვიჩი1 ნებოიშა რადმანოვიჩი2 ჟელკო კომშიჩი3 | ||||
| ფართობი | ||||||
| - | სულ | 51 197 კმ2 (127-ე) | ||||
| - | წყალი (%) | 0.8 % | ||||
| მოსახლეობა | ||||||
| - | 2014 შეფასებით | 3 871 643[2] | ||||
| - | 1991 აღწერა | 4 377 053 | ||||
მშპ (მუპ) | 2014 შეფასებით | |||||
| - | სულ | $49.241 მილიარდი[3] | ||||
| - | ერთ მოსახლეზე | $9,986[3] | ||||
აგი (2013) | 0.735[4] (მაღალი) (81-ე) | |||||
| ვალუტა | კონვერტირებადი მარკა ( BAM) | |||||
| დროის სარტყელი | UTC+01:00 | |||||
| - | ზაფხულის (DST) | UTC+02:00 (UTC) | ||||
| ქვეყნის კოდი | BIH | |||||
| Internet TLD | .ba | |||||
| სატელეფონო კოდი | 387 | |||||
| 1საპრეზიდენტო საბჭოს წევრი: სერბი. | ||||||
ბოსნია და ჰერცეგოვინა (ბოსნიურად: Bosna i Hercegovina, ხორვატულად: Bosna i Hercegovina, სერბულად: Босна и Херцеговина); ასევე უწოდებენ: ბოსნია-ჰერცეგოვინა, აბრივიატურა - BiH — ქვეყანა სამხრეთ ევროპაში, ბალკანეთის ნახევარკუნძულზე. მისი დედაქალაქი და უდიდესი ქალაქი არის სარაევო. მოსაზღვრე ქვეყნებია: ხორვატია ჩრდილოეთიდან, დასავლეთიდან და სამხრეთიდან; სერბეთი აღმოსავლეთიდან და მონტენეგრო სამხრეთ-აღმოსავლეთიდან. ბოსნია და ჰერცეგოვინა თითქმის ყველა მხრიდან ხმელეთით გარშემორტყმული ქვეყანაა, მას მხოლოდ ქალაქ ნეუმის გარშემო მდებარე 20 კილომეტრიანი სანაპირო ზოლი აქვს ადრიატიკის ზღვაზე.[5] ქვვეყნის ცენტრალური და აღმოსავლეთი ნაწილი არის მთიანი, ჩრდილო-დასავლეთი მთაგორიანი ხოლო ჩრდილო-აღმოსავლეთი შედარებით გაშლილია. ქვეყნის სამხრეთ რეგიონებში არის ხმელთაშუა ზღვის ჰავა და მცენარეული საფარი.
სექციების სია
1 სახელწოდება
2 ისტორია
3 გეოგრაფია
4 სახელმწიფო
5 ადმინისტრაციული დაყოფა
6 დემოგრაფია
7 ეკონომიკა
8 მემკვიდრეობა
9 რესურსები ინტერნეტში
10 სქოლიო
სახელწოდება |
ოფიციალური: ბოსნია და ჰერცეგოვინა.
ეროვნული: Bosna i Hercegovina.
ეტიმოლოგია: ტრადიციულად, ქვეყანა ორ ტერიტორიულ ერთეულად მოიაზრება (Bosna i Hercegovina). მისი ჩრდილოეთი ნაწილის სახელი მდინარე ბოსნადან მომდინარეობს, ხოლო პატარა სამხრეთი ნაწილისა - გერმანული ტიტულისაგან Herzog, რომლის მნიშვნელობა არის „ჰერცოგი, დიდი თავადი“. ამ ტერიტორიის მმართველს სტეფან ვიკჩიჩს 1448 წელს იმპერატორმა ფრედერიკ IV-მ დიდი ვოევოდას ტიტული მიანიჭა.
ისტორია |
პარლამენტის შენობა, 1992 წლის მოვლენების დროს.
1945 წლიდან იყო იუგოსლავიის ფედერაციაში შემავალი ერთ-ერთი რესპუბლიკა. 1990 წლის არჩევნების შემდეგ სათავეში ნაციონალისტები მოვიდნენ. სერბულ-ხორვატული კონფლიქტი გავრცელდა ბოსნიის ტერიტორიაზეც და 1991 წელს სერბთა არმიამ დაიკავა მოსაზღვრე რაიონები. რესპუბლიკამ გამოაცხადა სუვერენიტეტი, რასაც წინ აღუდგა სერბი მოსახლეობა. გაჩაღდა კონფლიქტი ეროვნულ ნიადაგზე. 1992 წელს ევროკავშირმა და აშშ-მ ცნო ბოსნია-ჰერცეგოვინის დამოუკიდებლობა. იმავე წელს მიღებულ იქნა გაეროს შემადგენლობაში. გაეროს კონტინგენტისა და ნატოს ჯარების ჩარევის შედეგად მოხერხდა კონფლიქტის შეჩერება. 1997 წელს ჩატარდა მრავალეროვნული არჩევნები. ჯერ კიდევ არ არის მოწესრიგებული ურთიერთობები ეთნიკურ ჯგუფებს შორის. დეიტონის შეთანხმებით აქ ფაქტობრივად გაეროს პროტექტორატია დამყარებული.
გეოგრაფია |
ბოსნია და ჰერცეგოვინას რუკა
ქვეყანა ბალკანეთის ნახევარკუნძულზე, მოიცავს ორი ისტორიულ-გეოგრაფიული ოლქის ბოსნიისა და ჰერცეგოვინის მიწებს. მისი მოსაზღვრე ქვეყნებია: სერბია, მონტენეგრო და ხორვატია. ფართობი - 51 129 კვ. კმ.
სახელმწიფო |
სახელმწიფო სისტემა: განვითარებადი ფედერაციული დემოკრატიული რესპუბლიკა.
სახელმწიფოს მეთაური: საპრეზიდენტო საბჭოს თავმჯდომარე. ეს არის კოლეგიალური ორგანო, რომელიც შედგება 4 წლის ვადით არჩეული სამი წევრისაგან. ამათგან ერთი არის ბოსნიელი, მეორე - ხორვატი, მესამე - სერბი. როტაციის წესით ისინი თავმჯდომარეობენ საბჭოს და იცვლებიან ყოველ 8 თვეში.
საკანონმდებლო ორგანო: ორპალატიანი სკუპშტინა (42+15 წევრი).
ადმინისტრაციული დაყოფა |
ქვეყნის ტერიტორიაზე ამჟამად სამი პოლიტიკურ-ეთნიკური ერთეულია: სერბიული რესპუბლიკა, მუსულმანურ-ხორვატული ფედერაცია, აგრეთვე საერთაშორისო ზედმხედველობის ქვეშ მყოფი ბრჩკოს რაიონი.
ბოსნია და ჰერცეგოვინის ფედერაცია (Federacija Bosna i Hercegovina) — ხორვატულ-მუსულმანური პოლიტიკური ერთეული. მოსახლეობა: 2 023 ათასი კაცი. ფართობი: 26 076 კვ. კმ. პარლამენტი ორპალატიანია: წარმომადგენელთა პალატა (140 წევრი) და სახალხო პალატა (74 წევრი, მათ შორის 30 ბოსნიელი, 30 ხორვატი, 14 უმცირესობიდან). დედაქალაქი: სარაევო.
სერბთა რესპუბლიკა (Republika Srpska) — პოლიტიკური ერთეული, სადაც ეთნიკური სერბები არიან უმრავლესობაში. მოსახლეობა: 1 505 ათასი კაცი, ფართობი: 25 053 კვ. კმ.. პარლამენტი (ეროვნული ასამბლეა) 140 წევრიანია. დედაქალაქი: ბანია ლუკა.
ბრჩკოს ოლქი (Brčko District) — ქვეყნის ჩრდილო-აღმოსავლეთში მდებარე თვითმართვადი პოლიტიკური ერთეული, რომელიც ქალაქ ბრჩკოს და მიმდებარე ტერიტორიას მოიცავს. იგი ერთდროულად ეკუთვნის ფედერაციის ორივე სუბიექტს და იმყოფება საერთაშორისო ზედმხედველობის ქვეშ. მოსახლეობა: 87 332 ათასი კაცი, ფართობი: 493 კვ. კმ.
დემოგრაფია |
მოსახლეობა - 3 920 000[2] (2014), მათ შორის: ბოსნიელები - 48 %, სერბები - 37,1 %, ხორვატები - 14,3 %, სხვა - 0,6 %.
სახელმწიფო ენა: ბოსნიური, სერბული და ხორვატული.
რელიგია - მუსლიმები, მართლმადიდებლები, კათოლიკეები.
დედაქალაქი - სარაევო (438 ათასი).
ქალაქები - ბანია-ლუკა (200 ათასი), ტუზლა (115), ზენიცა (115), ბიელინა (115), მოსტარი (115).
ეკონომიკა |
რესურსები - ქვანახშირი, რკინა, ბოქსიტები, მანგანუმი, ტყეები, სპილენძი, ქრომი, ტყვია, თუთია, ჰიდროენერგია.
ეროვნული შემოსავალი ერთ სულზე - $9,986.[3]
ვალუტა - კონვერტირებადი მარკა (BAM).
მემკვიდრეობა |
ღირსშესანიშნაობები: რომაული ფორტი ბანია-ლუკაში (III ს.), შუასაუკუნეების რამდენიმე მეჩეთი სარაევოსა და ტუზლაში.
რესურსები ინტერნეტში |
ვიკისაწყობში? არის გვერდი თემაზე:
ბოსნია და ჰერცეგოვინა
(ინგლისური) ბოსნია და ჰერცეგოვინა
(ინგლისური) ბოსნია და ჰერცეგოვინა - BBC News-სგან.
(ფრანგული) ბოსნია და ჰერცეგოვინას ტრადიციული მუსიკა- (ბოსნიურად) ბოსნია და ჰერცეგოვინას სამზარეულო )
სქოლიო |
↑ Agency of Statistics of Bosnia and Herzegovina. About BiH. Agency of Statistics of Bosnia and Herzegovina. წაკითხვის თარიღი: 23 February 2012.- ↑ 2.02.1Bosnian Statistics Agency
- ↑ 3.03.13.2Bosnia and Herzegovina. International Monetary Fund. წაკითხვის თარიღი: 2013-09-18.
↑ Human Development Report 2011. United Nations (2011). წაკითხვის თარიღი: 29 November 2011.
↑ Field Listing – Coastline, The World Factbook, 2006-08-22
| |||||||||||
ავსტრია
ბელგია
ბულგარეთი
გაერთიანებული სამეფო3
გერმანია
დანია3
ესპანეთი3
ესტონეთი
ირლანდია
იტალია
კვიპროსი1
ლატვია
ლიტვა
ლუქსემბურგი
მალტა
ნიდერლანდები3
პოლონეთი
პორტუგალია
რუმინეთი
საბერძნეთი
საფრანგეთი3
სლოვაკეთი
სლოვენია
უნგრეთი
ფინეთი
შვედეთი
ჩეხეთი
ხორვატია
აზერბაიჯანი2
ალბანეთი
ანდორა
ბელარუსი
ბოსნია და ჰერცეგოვინა
ვატიკანი
თურქეთი2
ისლანდია
ლიხტენშტაინი
მოლდოვა
მონაკო
მონტენეგრო
ნორვეგია3
რუსეთი2
სან-მარინო
საქართველო2
სერბეთი
სომხეთი1
უკრაინა
ყაზახეთი2
შვეიცარია
ჩრდილოეთი მაკედონია(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
კატეგორია:
- გასაახლებელი ინფოდაფა
- ბოსნია და ჰერცეგოვინა
- ევროპის ქვეყნები
- სლავური ქვეყნები
- გაეროს წევრი სახელმწიფოები
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.428","walltime":"0.629","ppvisitednodes":"value":4399,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":113938,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":63651,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":11,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":6,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":3080,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 474.401 1 -total"," 65.96% 312.918 1 თარგი:ევროპის_ქვეყნები"," 64.79% 307.352 1 თარგი:ნავდაფა"," 52.72% 250.109 50 თარგი:დროშა"," 20.47% 97.124 1 თარგი:ინფოდაფა_ქვეყანა"," 8.11% 38.490 1 თარგი:სქოლიო"," 4.95% 23.463 1 თარგი:Br_separated_entries"," 4.68% 22.191 50 თარგი:ქვეყნის_დროშა2"," 3.18% 15.108 3 თარგი:Cite_web"," 3.17% 15.053 1 თარგი:Coord"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.009","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":787652,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1241","timestamp":"20190411155355","ttl":2592000,"transientcontent":false);mw.config.set("wgBackendResponseTime":188,"wgHostname":"mw1273"););
