Skip to main content

Галоўная старонка Навігацыйнае мэнюАбнавіць гэтую старонку

беларускай мовеклясычным правапісамразьдзел Вікіпэдыіафіцыйным правапісамГеаграфіяГісторыяТэхнікаНавукаЭканомікаСпортГрамадзтваАсобыКультураМастацтваРэлігіяФілязофіяГеаграфіяГісторыяНавукаЭканомікаСпортАсобыПалітыкаКультураМоваЯк стварыць новы артыкулДаведкаАбраны артыкулбеларускага народумовырасейскай мовыМаскоўскай дзяржавыВялікае Княства Літоўскаедасягненьні гэтай мэтыРасейскай імпэрыіэтнічнай тэрыторыі беларусаўдыскрымінацыіМаскоўскай царквызьнішчэньні помнікаў архітэктурымураўёвакСССРСталінаафіцыйную беларускую мовуштучна наблізілі да расейскайбольшую частку адукаваных беларусаў вынішчылі фізычна або маральназначную частку помнікаў гісторыі і архітэктурыАляксандра Лукашэнкібел-чырвона-белы сьцягПагонярасейскай моверуйнуюцца помнікі сакральнай архітэктуры БеларусіДобры артыкулВыява дняРаспачаць артыкулПрапанаваць артыкулДзень ПерамогіУсходняе ЭўропыСярэдняе Азіі9 траўня2019












Галоўная старонка




Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі






Перайсьці да навігацыі
Перайсьці да пошуку





Вітаем у Вікіпэдыі,


вольнай энцыкляпэдыі, якую можа рэдагаваць кожны.


Цяпер 66 865 артыкулаў на беларускай мове клясычным правапісам.
Існуе таксама разьдзел Вікіпэдыі на беларускай мове афіцыйным правапісам.






Сусьвет:




Геаграфія
Гісторыя
Тэхніка
Навука




Эканоміка
Спорт
Грамадзтва
Асобы




Культура
Мастацтва
Рэлігія
Філязофія






Беларусь:




Геаграфія
Гісторыя
Навука




Эканоміка
Спорт
Асобы




Палітыка
Культура
Мова





Як стварыць новы артыкул · Даведка











Абраны артыкул

3by2white.svg

Абраны артыкул




Полацак у 1812, 1912 і 2006 гг. Зьнішчэньне гістарычна-архітэктурных каштоўнасьцяў места супольнымі намаганьнямі Расейскай імпэрыі і СССР: да 1865 г. расейскія ўлады зьнішчылі касьцёл францішканаў, да 1912 г. — манастыр базылянаў; у 1940-я гг. савецкія ўлады зьнішчылі касьцёл і кляштар дамініканаў і часткова зруйнавалі касьцёл бэрнардынаў, у 1964 г. — узарвалі касьцёл езуітаў.

Русіфікацыя Беларусі, дакладней маскалізацыя або расеізацыя — мэтанакіраваная палітыка сьвядомага адрыву беларускага народу ад гістарычных традыцыяў, роднай культуры і мовы і насаджэньня расейскай мовы і культуры.


Ажыцьцяўленьню палітыкі русіфікацыі папярэднічала працяглая вайсковая агрэсія Маскоўскай дзяржавы, якая імкнулася захапіць Вялікае Княства Літоўскае. Па дасягненьні гэтай мэты русіфікацыйная палітыка з боку ўладаў Расейскай імпэрыі на захопленай этнічнай тэрыторыі беларусаў выявілася ў насаджэньні расейскай мовы і культуры, забойстве, высылцы і праўнай дыскрымінацыі беларусаў, засяленьні краю расейцамі, экспансіі Маскоўскай царквы, штучным зьніжэньні адукацыйнага ўзроўню мясцовага насельніцтва, зьнішчэньні помнікаў архітэктуры і насаджэньні мураўёвак, перайменаваньнях паселішчаў, вуліцаў і пляцаў. Па распадзе Расейскай імпэрыі з прыходам да ўлады ў СССР Сталіна русіфікацыя аднавілася з новай сілай: афіцыйную беларускую мову штучна наблізілі да расейскай і паступова выціснулі з сфэраў адукацыі, навукі і культуры, большую частку адукаваных беларусаў вынішчылі фізычна або маральна, у местах і мястэчках зьнішчылі беларускую тапаніміку і значную частку помнікаў гісторыі і архітэктуры. Пры гэтым працягвалася насаджэньне расейскай мовы і культуры, актыўнае перасяленьне расейцаў у Беларусь. Па распадзе СССР русіфікацыя зноў аднавілася з прыходам да ўлады Аляксандра Лукашэнкі, калі той пазбавіў бел-чырвона-белы сьцяг разам з гербам «Пагоня» статусу афіцыйных дзяржаўных сымбаляў і надаў дзяржаўны статус расейскай мове. Таксама за ім бесьперапынна зьніжаецца доля беларускамоўнай адукацыі, беспакаранна руйнуюцца помнікі сакральнай архітэктуры Беларусі, дыскрымінуюцца беларускамоўныя грамадзяне. Разам з тым прыкладна з 2010 году адзначаецца частковае прыпыненьне некаторых русіфікацыйных працэсаў.

(артыкул цалкам…)



Іншыя абраныя артыкулы · Кандыдаты ў абраныя





Добры артыкул

3by2white.svg

Добры артыкул




Эмблема

Бел-чырвона-белы сьцяг — гістарычны нацыянальны сьцяг беларусаў, дзяржаўны сьцяг Беларускай Народнай Рэспублікі (БНР) і Рэспублікі Беларусь да 1995 году.


Гэта палотнішча памерамі 1:2, з трох роўных гарызантальных палосаў — дзьвюх белых і адной чырвонай між імі. Утвараецца з колераў нацыянальнага гербу беларусаў — Пагоні. У гімне БНР «Мы выйдзем шчыльнымі радамі» на словы Макара Краўцова і музыку Ўладзімера Тэраўскага прысутнічаюць наступныя радкі:





«

Няхай жыве магутны, сьмелы

Наш беларускі вольны дух.

Штандар наш бел-чырвона-белы,

Пакрый сабой народны рух.



»


(артыкул цалкам…)



Іншыя добрыя артыкулы · Кандыдаты ў добрыя





Выява дня

3by2white.svg

Выява дня




Tupolev Tu-160 overflying Moscow fix.jpg

Архіў







Ці ведаеце вы…





З новых артыкулаў (1—30 красавіка)

  • …калі было створана наліўное вадасховішча на поўначы Менску, каля былой вёскі Цна-Ёдкава?

  • …які амэрыканскі анімацыйны сэрыял-анталёгію з разьлікам на дарослую аўдыторыю выпусьцілі ў сакавіку 2019 году на сэрвісе Netflix?

  • Герб Магілёўскага раёна.jpg

  • …якое швейнае прадпрыемства было заснаванае ў 1944 годзе ў Таліне пад назвай «Оста»?

  • зь якой мэтай у 1915 годзе ў Тэсалёніках высадзіўся англа-француска-расейскі экспэдыцыйны корпус?

  • …дзе ў Беларусі ў другой палове ХХ ст. падчас раскопак кар’еру выкапалі валун агульнай плошчай 34,5 м²?

  • які акумулятар атрымаў шырокае распаўсюджаньне з прычыны мернай цаны, някепскага рэсурсу і высокай спэцыфічнай магутнасьці?

  • …які раён Беларусі атрымаў герб толькі ў 2019 годзе (на выяве)?

  • зь якой прычыны загінулі 6 чалавек у студзені 1991 году ў Рызе?


Архіў · Распачаць артыкул · Прапанаваць артыкул








Гэты дзень у гісторыі




Брытанскія каралеўскія рэгаліі

9 траўня: Дзень Перамогі ў шэрагу краінаў Усходняе Эўропы і Сярэдняе Азіі


  • 1671 — затрыманьне Томаса Блуда, палкоўніка ірляндзкага паходжаньня, які спрабаваў выкрасьці Брытанскія каралеўскія рэгаліі (на выяве)

  • 1901 — у Мэльбурне адбылося першае паседжаньне парлямэнту Аўстраліі

  • 1918 — I Сусьветная вайна: нямецкія войскі адбілі спробу брытанцаў заблякаваць порт у Астэндзе

  • 1920 — парад польскага войска на Хрэшчаціку ў Кіеве

  • 1950 — утварылася Эўрапейская супольнасьць вугалю і сталі (прадвесьнік Эўрапейскага Зьвязу)

  • 1953 — у Менску выйшаў першы нумар часапіса «Маладосьць»

  • 1995 — адкрыцьцё Амсьціслаўскага гістарычна-археалягічнага музэю



  • Болей угодкаў: 8 траўня — 9 траўня — 10 траўня

    Архіў · Сёньня 9 траўня 2019 году · Абнавіць гэтую старонку







    Актуальныя падзеі




    • З 29 красавіка ладзіцца чэмпіянат сьвету па хакеі ў першым дывізіёне, удзел у якім прымае беларуская зборная.

    • З 21 сакавіка ладзіцца міжнародны конкурс па стварэньні і паляпшэньні артыкулаў пра краіны Цэнтральнай і Ўсходняй Эўропы «ВікіВясна».

    • 27 красавіка ў Менску адбыўся майстар-кляс па напісаньні артыкулаў пра жанчынаў, арганізаваны вікіпэдыстамі супольна з амбасадай Швэцыі.

    • Беларуская служба Радыё «Свабода» пакінула радыёхвалі і цалкам пераключылася на іншыя каналы. (30 красавіка)

    • японскі імпэратар Акіхіта адмовіўся ад трону на карысьць свайго сына Нарухіта (30 красавіка)


    • Прэзыдэнт Эгіпту Абдэль Фатах аль-Сысі шляхам рэфэрэндуму па ўнясеньні зьмяненьняў у канстытуцыю атрымаў магчымасьць працягнуць свае паўнамоцтвы (22 красавіка).

    • Больш за 250 чалавек загінулі ў выбухах на Шры-Ланцы ў Вялікдзень (21 красавіка).

    • У другім туры выбараў прэзыдэнта Ўкраіны перамог Уладзімер Зяленскі (21 красавіка).

    • Навукоўцы ўпершыню выявілі ў плянэтарнай туманнасьці NGC 7027 самастойны іён гідрыду гелю, які лічаць першым злучэньнем у Сусьвеце.




    Гэта разьдзел Вікіпэдыі на беларускай мове клясычным правапісам. Існуе шмат іншых моўных разьдзелаў, найбольш прадстаўнічыя зь якіх:


    маюць больш за 1 000 000 артыкулаў: English (ангельская) · Cebuano (себуана) · svenska (швэдзкая) · Deutsch (нямецкая) · français (француская) · Nederlands (нідэрляндзкая) · русский (расейская) · español (гішпанская) · italiano (італьянская) · polski (польская) · Winaray (варай) · Tiếng Việt (віетнамская) · 日本語 (японская) · 中文 (кітайская) · português (партугальская)

    маюць больш за 500 000 артыкулаў: українська (украінская) · العربية (арабская) · فارسی (пэрсыдзкая) · српски / srpski (сэрбская) · català (каталёнская) · norsk bokmål (нарвэская (букмал))

    маюць больш за 250 000 артыкулаў: suomi (фінская) · Bahasa Indonesia (інданэзійская) · srpskohrvatski / српскохрватски (сэрбскахарвацкая) · magyar (вугорская) · 한국어 (карэйская) · čeština (чэская) · română (румынская) · Bahasa Melayu (малайская) · Türkçe (турэцкая) · euskara (баскаўская) · Esperanto (эспэранта) · հայերեն (армянская)





    Вікіпэдыя працуе на магутнасьцях Фундацыі «Вікімэдыя», якая апэруе і некаторымі іншымі шматмоўнымі і вольнымі праектамі.



































    Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Галоўная_старонка&oldid=1999574»










    Навігацыйнае мэню



























    (window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.172","walltime":"0.256","ppvisitednodes":"value":1412,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":91000,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":17144,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":10,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":7,"limit":500,"unstrip-depth":"value":1,"limit":20,"unstrip-size":"value":318,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 128.987 1 -total"," 30.49% 39.334 1 Шаблён:Галоўная_старонка/Іншыя_Вікіпэдыі"," 19.15% 24.707 33 Шаблён:Галоўная_старонка/Іншыя_Вікіпэдыі/разьдзел"," 18.10% 23.346 1 Шаблён:Ці_ведаеце_вы"," 15.65% 20.189 1 Шаблён:Ці_ведаеце_вы/зьмест"," 14.19% 18.301 33 Шаблён:Nowrap"," 11.53% 14.872 1 Шаблён:Выява_дня"," 10.57% 13.633 1 Шаблён:Цяперашні_абраны_артыкул"," 9.17% 11.827 1 Шаблён:Радковы_AND"," 8.53% 11.007 1 Шаблён:Галоўная_старонка/Іншыя_праекты"],"cachereport":"origin":"mw1329","timestamp":"20190509083935","ttl":3600,"transientcontent":true););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"u0413u0430u043bu043eu045eu043du0430u044f u0441u0442u0430u0440u043eu043du043au0430","url":"https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q5296","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q5296","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2003-10-06T08:48:06Z","dateModified":"2018-09-03T17:53:22Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7c/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%B7%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%28%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%29._%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D1%86%D0%B0%D0%BA.jpg","headline":"u0433u0430u043bu043eu045eu043du0430u044f u0441u0442u0430u0440u043eu043du043au0430 u0412u0456u043au0456u043fu044du0434u044bu0456"(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":153,"wgHostname":"mw1333"););

    Popular posts from this blog

    Styletc

    Tórshavn Kliima | Partnerstääden | Luke uk diar | Nawigatsjuun62° 1′ N, 6° 46′ W62° 1′ 0″ N, 6° 46′ 0″ WWMOTórshavn